(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ วจีสงฺขาโร นิรุชฺฌิสฺสติ ตสฺส ตตฺถ กายสงฺขาโร นิรุชฺฌตีติ?

ปฐมชฺฌานํ สมาปนฺนานํ กามาวจรานํ อสฺสาสปสฺสาสานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํเยว วินา อสฺสาสปสฺสาเสหิ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ รูปาวจรานํ อรูปาวจรานํ เตสํ ตตฺถ วจีสงฺขาโร นิรุชฺฌิสฺสติ, โน จ เตสํ ตตฺถ กายสงฺขาโร นิรุชฺฌติฯ ปฐมชฺฌานํ สมาปนฺนานํ กามาวจรานํ อสฺสาสปสฺสาสานํ ภงฺคกฺขเณ เตสํ ตตฺถ วจีสงฺขาโร จ นิรุชฺฌิสฺสติ กายสงฺขาโร จ นิรุชฺฌติฯ

(ก) ยสฺส ยตฺถ กายสงฺขาโร นิรุชฺฌติ ตสฺส ตตฺถ จิตฺตสงฺขาโร นิรุชฺฌิสฺสตีติ? อามนฺตาฯ

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ จิตฺตสงฺขาโร นิรุชฺฌิสฺสติ ตสฺส ตตฺถ กายสงฺขาโร นิรุชฺฌตีติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ วินา อสฺสาสปสฺสาเสหิ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ ตตฺถ จิตฺตสงฺขาโร นิรุชฺฌิสฺสติ, โน จ เตสํ ตตฺถ กายสงฺขาโร นิรุชฺฌติฯ อสฺสาสปสฺสาสานํ ภงฺคกฺขเณ เตสํ ตตฺถ จิตฺตสงฺขาโร จ นิรุชฺฌิสฺสติ กายสงฺขาโร จ นิรุชฺฌติฯ

[112] (ก) ยสฺส ยตฺถ วจีสงฺขาโร นิรุชฺฌติ ตสฺส ตตฺถ จิตฺตสงฺขาโร นิรุชฺฌิสฺสตีติ?

สวิตกฺกสวิจารปจฺฉิมจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ ตตฺถ วจีสงฺขาโร นิรุชฺฌติ, โน จ เตสํ ตตฺถ จิตฺตสงฺขาโร นิรุชฺฌิสฺสติฯ อิตเรสํ วิตกฺกวิจารานํ ภงฺคกฺขเณ เตสํ ตตฺถ วจีสงฺขาโร จ นิรุชฺฌติ จิตฺตสงฺขาโร จ นิรุชฺฌิสฺสติฯ

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ จิตฺตสงฺขาโร นิรุชฺฌิสฺสติ ตสฺส ตตฺถ วจีสงฺขาโร นิรุชฺฌตีติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ วินา วิตกฺกวิจาเรหิ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ ตตฺถ จิตฺตสงฺขาโร นิรุชฺฌิสฺสติ, โน จ เตสํ ตตฺถ วจีสงฺขาโร นิรุชฺฌติฯ วิตกฺกวิจารานํ ภงฺคกฺขเณ เตสํ ตตฺถ จิตฺตสงฺขาโร จ นิรุชฺฌิสฺสติ วจีสงฺขาโร จ นิรุชฺฌติฯ

(ฆ) ปจฺจนีกปุคฺคโล

[113] (ก) ยสฺส กายสงฺขาโร น นิรุชฺฌติ ตสฺส วจีสงฺขาโร น นิรุชฺฌิสฺสตีติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ วินา อสฺสาสปสฺสาเสหิ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ นิโรธสมาปนฺนานํ อสญฺญสตฺตานํ เตสํ กายสงฺขาโร น นิรุชฺฌติ, โน จ เตสํ วจีสงฺขาโร น นิรุชฺฌิสฺสติฯ